بررسی امکان استفاده از سازه ساخته شده از شاخه های درخت نخل به عنوان اسکان موقت در هنگام وقوع سوانح طبیعی در بلوچستان

زمینه و هدف: اسکان در فضای امن و مطلوب یکی از نیازهای اولیه انسان امروز می­باشد. پس از هر سانحه با خسارات و صدماتی که به زیستگاه­ های دائمی وارد می ­آید مردم سرپناه و مسکن خود را از دست میدهند و از آنجا که ساخت مسکن دائم برای بازماندگان، نیاز به صرف وقت و هزینه زیادی دارد و در مدت زمان محدود و کوتاه مقدور نمی­باشد، بحث اسکان موقت مطرح شده و جایگاه خاصی می­ یابد. استفاده از شاخه­ های درخت نخل در مناطقی که این درخت وجود دارد، جهت ساخت سرپناه امری رایج است. در بلوچستان سازه­ هایی با استفاده از این جنس ساخته شده و به عنوان مسکن نیز مورد استفاده قرار می­گیرند که البته در گذشته متداول­تر بوده است. هدف از این پژوهش، ارائه راهکاری بومی و ارزان­ قیمت برای تأمین اسکان موقت در زمان بحران، پس از سوانح طبیعی در این مناطق است. روش: منابع اصلی این مقاله مبتنی بر مطالعات مکتوب و کتابخانه­ ای و مشاهدات میدانی است که به صورت توصیفی-تحلیلی بررسی  شده و به نتیجه­گیری رسیده است. به این ترتیب که بر­اساس مطالعات نظری ویژگی­های سکونت گاه موقت پس از سانحه، مشخص شده و بر اساس مطالعات میدانی، ویژگی­های مسکن بومی گیاهی ساخته شده از شاخه های نخل نیزتعیین گردید و در نهایت با تطابق شاخص­ها نتیجه گیری انجام گرفت. یافته ها: به نظر می­رسد ارزان­ قیمت بودن و حتی بی­ هزینه بودن برپایی این سرپناه­ها، باعث پابرجایی این نوع سازه ­ها تا به امروز شده است. با توجه به اینکه تکنیک خانه­ سازی به این شیوه، روشی بومی است و مردم نیز با آن آشنایی دارند، در این مقاله روش ساخت این سازه و مناطقی که مصالح آن در دسترس می­باشد معرفی می­گردد. نتیجه گیری: نظر به استفاده از سازه­ های بومی گیاهی در مجاورت خانه ­های بازسازی شده و بعضاً در شهرها، در حال حاضر، می­توان این سازه­ ها را به­ عنوان فضاهای خدماتی مورد استفاده قرار داد. همچنین با توجه به مطابقت حداکثری شاخص ­های این الگوهای بومی با ویژگی­ های عنوان شده برای اسکان موقت، می­توان نتیجه گرفت که این سازه­ های بومی، پتانسیل استفاده در زمان بحران را در منطقه بلوچستان، دارند.